Thời gian gần đây, tình hình hoạt động của tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua mạng viễn thông, mạng internet, mạng xã hội diễn biến phức tạp, xảy ra trên địa bàn cả nước nói chung và địa bàn tỉnh Hà Tĩnh nói riêng với nhiều thủ đoạn hoạt động mới, tinh vi, gây thiệt hại lớn về tài sản của người dân, gây bức xúc trong quần chúng nhân dân.
Để chủ động phòng ngừa, đấu tranh, tố giác tội phạm, đồng thời nâng cao tinh thần cảnh giác của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và người dân trước các thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản của tội phạm. Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao – Công an tỉnh Hà Tĩnh thông báo một số thủ đoạn lừa đảo, chiếm đoạt tài sản qua mạng viễn thông, internet, mạng xã hội như sau:
1. Giả danh các nhà mạng gọi điện thông báo số thuê bao điện thoại của bạn đã trúng thưởng tài sản có giá trị lớn, để nhận được tài sản đó phải mất phí, nếu đồng ý thì mua thẻ cào nạp vào số tài khoản mà các đối tượng lừa đảo cung cấp. Lợi dụng lòng tin của người dân, khi người dân đóng tiền vào để nhận thưởng thì các đối tượng chặn liên lạc lại và chiếm đoạt số tiền đó.
2. Đối tượng giả danh là cán bộ Ngân hàng gọi điện cho bị hại thông báo bị hại có người chuyển tiền vào tải khoản nhưng do bị lỗi nên chưa chuyển được hoặc thông báo phần mềm chuyển tiền Internet Banking của khách hàng bị lỗi...nên yêu cầu khách hàng cung cấp mã số thẻ và mã OTP để kiểm tra. Các đối tượng sử dụng thông tin bị hại cung cấp để truy cập vào tài khoản và rút tiền của bị hại. Khi cung cấp các thông tin cá nhân cho các đối tượng lừa đảo, các đối tượng sẽ chuyển tiền trong tài khoản đi để lừa đảo chiếm đoạt và sau đó chặn liên lạc.
3. Giả danh Công an, Tòa án gọi điện thông báo người dân có liên quan đến vụ án hoặc xử phạt nguội vi phạm giao thông, yêu cầu bị hại chuyển tiền vào tài khoản mà các đối tượng lừa đảo đưa ra để phục vụ công tác điều tra, xử lý. Khi người dân tin tưởng và chuyển tiền vào tài khoản các đối tượng yêu cầu thì các đối tượng chặn liên hệ và chiếm đoạt các số tiền đó.
4. Tuyển cộng tác viên xử lý đơn hàng cho các sàn thương mại điện tử để thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản. Lợi dụng sự nhẹ dạ cả tin và nhu cầu kiếm tiền nhanh của người dân, các đối tượng lừa đảo đã lập các trang Facebook có tên và hình ảnh giả mạo các nhãn hàng, trang thương mại điện tử nổi tiếng như: “Thương mại điện tử TokyoLive," "Tuyển dụng cộng tác viên Shopee” và chạy quảng cáo. Sau khi bị hại nhắn tin hỏi cách thức làm cộng tác viên, các đối tượng sẽ gửi một loạt các thông tin giới thiệu về địa chỉ trụ sở công ty, số điện thoại của nhân viên chăm sóc khách hàng, quản lý, giám đốc và yêu cầu gửi thông tin cá nhân, kết bạn Zalo để trao đổi, tư vấn. Để tạo niềm tin, ban đầu đối tượng gửi đường dẫn các sản phẩm có giá trị nhỏ khoảng vài trăm ngàn đồng để bị hại chọn và xác thực đơn, chụp ảnh đơn hàng gửi cho đối tượng qua Zalo, Facebook chuyển tiền vào các tài khoản do đối tượng cung cấp và được đối tượng chuyển lại toàn bộ số tiền đã bỏ ra mua hàng cùng với hoa hồng từ 3-20%. Sau một số lần tạo niềm tin cho bị hại bằng cách trả gốc và hoa hồng đúng như cam kết ban đầu, tiếp theo đối tượng viện lý do là “bạn đã được công ty nâng hạng" và gửi các đường dẫn sản phẩm trên sàn Lazada, Shopee… có giá trị lớn hơn như đồ trang sức, mỹ phẩm đắt tiền, điện thoại cao cấp, xe máy có giá từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng và tiếp tục yêu cầu cộng tác viên chụp lại hình ảnh sản phẩm đồng thời chuyển tiền. Khi đã nhận được, đối tượng không chuyển lại tiền và hoa hồng nữa mà tiếp tục thông báo cho cộng tác viên phải thực hiện thêm các “nhiệm vụ khác thì mới được chuyển lại tiền và hoa hồng (thực chất là tiếp tục yêu cầu gửi đơn hàng và chuyển tiền vào tài khoản đối tượng). Sau đó đối tượng chặn liên lạc và chiếm đoạt số tiền đó.
5. Tạo các tài khoản mạng xã hội ảo như: zalo, facebook, … để đăng bán: vật liệu xây dựng, các dụng cụ y tế chống dịch,…. Sau đó yêu cầu những bị hại đặt cọc hoặc thanh toán đầy đủ số tiền theo thỏa thuận mua bán, khi nhận được tiền các đối tượng chặn liên hệ và chiếm đoạt số tiền đã nhận được.
6. Lợi dụng tình hình dịch bệnh và nhu cầu người dân từ nước ngoài về nước gia tăng, các đối tượng đã sử dụng các số điện thoại không chính chủ tạo ra các tài khoản mạng xã hội giả để đăng tin trên các trang, hội nhóm trên mạng xã hội “Hội người Việt Nam ở Thái Lan”, “Vé máy bay Hàn – Việt”, “Người Việt đang sinh sống và làm việc tại Nga”,…để đăng bán vé máy bay cho người dân có nhu cầu từ nước ngoài về nước. Khi khách hàng vào hỏi mua, thỏa thuận xong giá cả thì các đối tượng yêu cầu thanh toán và đồng thời gửi cho khách hàng các hình ảnh giả về vé máy bay do các đối tượng tự tạo ra để tạo thêm lòng tin nhằm thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Để chủ động phòng ngừa các hoạt động lừa đảo qua mạng viễn thông, mạng internet, mạng xã hội và các phương tiện điện tử, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao – Công an tỉnh Hà Tĩnh đề nghị Công an các đơn vị địa phương cần tuyên truyền cho người dân, các cơ quan, tổ chức biết về một số phương thức thủ đoạn mới của tội phạm cụ thể:
Khi các đối tượng dùng các thủ đoạn nêu trên để thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản thì:
- Tuyệt đối không được tin và làm theo hướng dẫn của các đối tượng gọi điện thông báo trúng thưởng qua mạng, yêu cầu chuyển phí để nhận phần thưởng. Nếu nhận được cuộc gọi như vậy, người dân chủ động từ chối, kịp thời báo lại cho lực lượng Công an biết để có biện pháp phòng, chống.
- Tuyệt đối không được cung cấp số mã số thẻ và mã OTP cho các đối tượng gọi điện đến tự xưng là cán bộ ngân hàng. Khi gặp trường hợp này, người dân cần chủ động liên hệ với bộ phận chăm sóc khách hàng của ngân hàng để được tư vấn và hướng dẫn cụ thể.
- Đối với các trường hợp thông qua điện thoại tự xưng là cán bộ Công an, Tòa án... yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng để phục vụ thanh tra, điều tra thì đây đều là các hành vi bị pháp luật nghiêm cấm. Khi gặp trường hợp này, người dân phải bình tĩnh, đến ngay cơ quan Công an nơi gần nhất để báo tin và đề nghị hỗ trợ xác minh hoặc chủ động từ chối chuyển tiền. Tuyệt đối không hoang mang lo sợ mà chuyển tiền.
Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao – Công an tỉnh Hà Tĩnh đề nghị Công an các huyện, thành phố, thị xã thông báo cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân nâng cao tinh thần cảnh giác, chủ động, tích cực phối hợp tố giác những hành vi vi phạm pháp luật và cung cấp thông tin, tài liệu cho Cơ quan Công an để được tiếp nhận và hướng dẫn giải quyết.