Kỷ niệm 75 năm ngày Tổng tuyển cử đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa (6/01/1946 - 6/01/2021) và chuẩn bị cho bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021- 2026 vào ngày 23/5/2021. Đây là sự kiện chính trị trọng đại của đất nước. Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND sắp tới sẽ là lần thứ tư thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa X về đổi mới tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội và bầu cử đại biểu HĐND các cấp trong cùng một thời điểm, theo đúng quy định của Hiến pháp năm 2013 và pháp luật về bầu cử hiện hành”.
Trong phiên họp đầu tiên của Chính phủ lâm thời ngày 3/9/1945, tức một ngày sau khi Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh: “Trước chúng ta đã bị chế độ quân chủ chuyên chế cai trị, rồi đến chế độ thực dân không kém phần chuyên chế, nên nước ta không có Hiến pháp. Nhân dân ta không được hưởng quyền tự do dân chủ. Chúng ta phải có một Hiến pháp dân chủ. Tôi đề nghị Chính phủ tổ chức càng sớm càng hay cuộc Tổng tuyển cử với chế độ phổ thông đầu phiếu. Tất cả công dân trai gái 18 tuổi đều có quyền ứng cử và bầu cử, không phân biệt giàu nghèo, tôn giáo, dòng giống ....”. Chính phủ đồng ý với đề nghị của Bác và tổ chức Tổng tuyển cử bầu cử Quốc hội khóa I (ngày 06/01/1946), đây là sự kiện lịch sử vô cùng quan trọng của đất nước ta.
Trước ngày Tổng tuyển cử, Bác đã gặp gỡ hơn hai vạn nhân dân Thủ đô trong cuộc mít tinh tại Việt Nam học xá (nay là khu vực Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội). Thay mặt các ứng cử viên, Bác nói: “Từ trước đến nay, toàn quốc chưa bao giờ tuyển cử vì xưa chưa bao giờ làm chủ mình. Xưa, dân phải nghe lời vua quan, sau phải nghe thực dân Pháp, Nhật. Vừa rồi đây, ta mới giành được độc lập. Ta đã phải hy sinh nhiều mới có cái quyền cầm lá phiếu này… Bây giờ làm việc nước là hy sinh, phấn đấu, quên lợi riêng mà nghĩ lợi chung. Những ai muốn làm quan cách mạng thì nhất định không nên bầu…”.
Hôm sau, ngày 06/01/1946 tại điểm bỏ phiếu số 10 phố Hàng Vôi (nay là phố Lý Thái Tổ) trang hoàng rực rỡ, đông đảo cử tri đã tề tựu từ sớm đợi giờ khai mạc. Giữa lúc ấy, Bác Hồ xuất hiện với bộ kaki giản dị thường ngày. Bác bước vào phòng bỏ phiếu làm nghĩa vụ công dân. Bà con ùa đến đón. Bác tươi cười vẫy tay chào đồng bào. Bầu cử xong, Bác đi thăm một số điểm bỏ phiếu ở các phố Hàng Bạc, Hàng Đào, Hàng Trống, Lò Đúc, Bưởi… Hà Nội năm ấy có 194.880 cử tri, hơn 91% đã đi bỏ phiếu, Hồ Chủ tịch có số phiếu bầu cao nhất (98,4%). Tổng tuyển cử ngày 06/01/1946 như một ngày hội lớn, bầu ra 333 đại biểu đại diện cho cả 3 miền Bắc, Trung, Nam; đại diện cho các dân tộc và các tầng lớp nhân dân trong xã hội.
Bầu cử đại biểu Quốc hội khóa II (ngày 08/5/1960): Tại cuộc tiếp xúc giữa các ứng cử viên với đại biểu nhân dân Hà Nội ở Nhà hát Lớn thành phố tối 24/4/1960, Bác Hồ đã nói chuyện thân mật: “Sáng nay, một đồng chí cán bộ mời tôi ra mắt cử tri. Tôi trả lời: Đã bao nhiêu năm lòng tôi luôn luôn ở cạnh đồng bào, và tôi tin rằng lòng đồng bào cũng luôn luôn ở cạnh tôi, xa lạ gì mà phải ra mắt. Nói thế này mới đúng. Tôi đến đây để cảm ơn đồng bào đã nhất trí yêu cầu tôi và các vị khác ra ứng cử vào Quốc hội khóa II ở Thủ đô yêu quý của chúng ta… Lá phiếu cử tri có một giá trị rất cao quý, nó là dấu hiệu xác nhận rằng nhân dân thực sự làm chủ nước nhà…”.
Đúng 7 giờ ngày 08/5/1960, Bác đã có mặt tại phòng bỏ phiếu tổ 52 khu phố Trúc Bạch, đặt tại trường Nguyễn Trãi, phố Cửa Bắc. Bác ân cần thăm hỏi mọi người, khen Ban Bầu cử tổ chức chu đáo và mời cụ Thạc là cử tri cao tuổi nhất bỏ lá phiếu đầu tiên, rồi mới đến mình. Sau đó, Bác đi kiểm tra một số điểm bỏ phiếu ở xã Nhật Tân và nhắc nhở phải đảm bảo các nguyên tắc dân chủ, bí mật, hoàn thành đúng thời gian, an toàn.
Bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa III (ngày 26/4/1964): Nói chuyện với Đại hội đại biểu nhân dân Thủ đô ngày 14/4/1964 nhân bầu cử Quốc hội khóa III, Bác cho biết, bản thân Người đã làm đại biểu Quốc hội gần 20 năm, nhưng vì nhiệm vụ và yêu cầu của cách mạng nên vẫn chưa thể thảnh thơi vui thú thanh nhàn được. Bác hứa: “Cố gắng phấn đấu và phấn đấu mạnh, phấn đấu cho công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc; phấn đấu ủng hộ đồng bào miền Nam, phấn đấu cho sự nghiệp hòa bình thống nhất nước nhà, phấn đấu cho: Nam Bắc sum họp một nhà/Cho người thấy mặt thì ta vui lòng”.
Ngày 26/4/1964, Bác Hồ đi bầu đại biểu Quốc hội khóa III tại phòng bỏ phiếu A24 đặt ở Hội trường Bộ Nông nghiệp, cạnh vườn Bách Thảo, phố Ngọc Hà. Làm xong nghĩa vụ và quyền lợi công dân, Bác đi thăm một số khu vực bỏ phiếu ở khu phố Đống Đa, thôn Vệ Hồ, huyện Từ Liêm.
Tư tưởng, quan điểm Hồ Chí Minh về bầu cử Quốc hội và Quốc hội đến nay vẫn còn nguyên giá trị. Bác nói về Tổng tuyển cử khóa I: “Trong bầu cử Quốc hội, các đảng phái đều có đại biểu mà đại biểu không đảng phái cũng nhiều, đồng thời phụ nữ và đồng bào dân tộc thiểu số cũng đều có đại biểu. Vì thế cho nên các đại biểu trong Quốc hội này không phải đại diện cho một đảng phái nào mà là đại biểu cho toàn thể quốc dân Việt Nam. Ðó là một sự đoàn kết tỏ ra rằng lực lượng của toàn dân Việt Nam đã kết lại thành một khối...”.
“... Quốc hội ta là Quốc hội của toàn dân, được bầu ra theo luật tuyển cử rất dân chủ: Tự do, phổ thông, bỏ phiếu kín, mặc dầu hoàn cảnh nước ta lúc đó cách mạng mới thành công, nạn ngoại xâm đang đe dọa. Vì vậy, Quốc hội ta là tiêu biểu cho tinh thần đoàn kết của toàn dân, cho chí khí quật cường của dân tộc, cho quyết tâm độc lập, thống nhất của toàn thể đồng bào ta từ Bắc đến Nam...”.“... Khóa Quốc hội này là khóa Quốc hội phát triển dân chủ của Nhà nước, dân chủ với Nhân dân, chuyên chính với kẻ thù của Nhân dân... Mở rộng dân chủ đi đôi với tăng cường chuyên chính để làm cho chính quyền ta ngày càng thật sự là chính quyền của Nhân dân, phục vụ Nhân dân, chống lại kẻ thù của Nhân dân. “... Nhân dân có quyền bãi miễn đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân nếu những đại biểu ấy tỏ ra không xứng đáng với sự tín nhiệm của Nhân dân. Nguyên tắc ấy bảo đảm quyền kiểm soát của Nhân dân đối với đại biểu của mình...”.“... Quốc hội phải có những đại biểu thật xứng đáng, những đại biểu một lòng một dạ phục vụ Tổ quốc, phục vụ Nhân dân và phục vụ chủ nghĩa xã hội. Lựa chọn những đại biểu như vậy là quyền lợi và nghĩa vụ của từng cử tri...”.
Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh để thiết thực lập thành tích thi đua chào mừng thành công Đại hội lần thứ XIII của Đảng và góp phần chuẩn bị tốt bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026, mỗi cán bộ, đảng viên, công chức chúng ta tích cực nghiên cứu, nắm vững Luật bầu cử Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Luật chính quyền địa phương và các hướng dẫn thi hành để cùng Ủy ban bầu cử, Mặt trận, đoàn thể các cấp tuyên truyền, vận động Nhân dân về ý nghĩa chính trị, vai trò của đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân và chính quyền địa phương để Nhân dân tích cực tham gia bầu cử, chọn lựa những người xứng đáng vào cơ quan quyền lực nhà nước, và ngày bẩu cử đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân thật sự là ngày hội của toàn dân.